بیمارانی که دارای ضایعات پوستی مزمن هستند، اغلب علائمی چون خارش، یبوست و بی خوابی را تجربه می کنند. در طب سنتی، به چنین بیمارانی توصیه می شود که مصرف مواد غذایی سرخ شده، گوشت گاو و گوساله، کنسرویجات و ترشیجات را به حداقل رسانده و انواع شربت ها، آبمیوه های طبیعی و آب کافی را در رژیم روزانه خود قرار دهند. هم چنین، به این بیماران توصیه می شود که از دیر خوابیدن خودداری نمایند.
اگر افراد در نواحی اطراف چشم، کمر و بین کتف ها دارای کک و مک یا تیرگی باشند، طب سنتی، آب پنیر طبی را به آن ها پیشنهاد می کند. به منظور تهیه آب پنیر طبیعی، شیر جوشانده شده با مقداری آبلیمو یا سرکه طبیعی ترکیب می شود.
این نوشیدنی در رفع کک و مک ها و شادابی و نشاط پوست تاثیرگذار بوده و خشکی پوست را تا حد زیادی بهبود می بخشد.
بر اساس مکاتب طب سنتی ایرانی، درمان بیماری پوستی به سبب جنس عصبی پوست (سخت و متراکم بودن آن) باید به آرامی صورت بگیرد. زیرا دفع ماده بیماریزا از پوست به زمان نیاز دارد و نباید توقع درمان برقآسای اختلالات پوستی را از طریق طبیعت درمانی و طب سنتی داشت. از طرف دیگر پوست از دیدگاه حکما یک اندام دفعی به حساب میآید و در نتیجه بدن میتواند مقداری از مواد دفعی خود را از این طریق دفع نماید.
این مطلب نکته مهمی است، چرا که در بسیاری از بیماریهای داخلی مثل بیماریهای دستگاه گوارش، کبد، کلیه و مجاری ادراری و تناسلی، طبیعت هوشمند بدن وارد عمل میشود و مواد زائد حاصل از آنها را به پوست منتقل میکند. بدین ترتیب از بیمار شدن آن عضو داخلی که نقش مهمتری (نسبت به پوست) در حیات فرد دارد، جلوگیری مینماید.
برای درمان آکنه که به علت حرارت کبد بروز پیدا می کند، مصرف مواد غذایی ذیل در طب سنتی توصیه می گردد:
ماءالشعیر طبیعی، سرکه سیب و خاکشیر به منظور رفع خارش ناشی از کهیر و جوش به افراد توصیه می شوند. به منظور تسریع روند درمانی عارضه که ناشی از افزایش گرمی در بدن و به ویژه در کبد می باشد، پیشنهاد می شود که مصرف انواع ادویه جات، سیر، خرما و گردو به حداقل رسانده شوند.
در طب سنتی، لعاب گل ختمی و اسفرزه به منظور درمان آفتاب سوختگی و روغن بنفشه، برای پیشگیری از آن توصیه می شود.
قرار دادن سرکه، آبلیمو یا کمپرس سرد به ویژه در لحظات اولیه سوختگی به التیام آن کمک می کند. در حالیکه برای درمان سریع تر سوختگی نیز، طب سنتی پانسمان با عسل را توصیه می کند.
به منظور درمان انواع زخم ها و بریدگی ها از جمله زخم بستر یا زخم های ناشی از دیابت، درمان با عسل تحت نظر پزشک متخصص طب سنتی توصیه می شود.
از دیدگاه طب سنتی، تنها پس از رفع بیماری های پوستی و عوامل داخلی یا خارجی که از آن ها نشئت می گیرند، می توان به پیگیری شادابی پوست اقدام کرد. خوراکی های ذیل برای شادابی، خوشرنگ تر شدن و سلامت پوست از سوی متخصصان طب سنتی به افراد توصیه می شوند:
قدم بعدی در درمان اختلالات پوستی و تغییرات رنگدانهای آن (بعد از درمان بیماریهای داخلی) تقویت عضو رئیسه و اصلی بدن یعنی کبد میباشد که نقش اساسی در تولید اخلاط اربعه سالم در بدن را دارا است.
یکی از میوههای موثر در تقویت کبد (به ویژه در شرایطی که حرارت در بدن و کبد وجود دارد)، میوه انار است.
انار شیرین با طبع سرد و تر مایل به اعتدال همراه با قوت قابضه میباشد، که نقش بسیار مهمی در تصفیه کبد و تقویت آن داشته و نیز در درمان انواع مختلف ضعف کبد کاربرد دارد.
این میوه الهی مقوی طحال بوده و موجب نیکو نمودن رنگ رخسار میشود (ایجاد خوشرنگی و شادابی پوست میکند). پس به نظر میرسد که یکی از اقدامات اولیه جهت داشتن پوستی زیبا، خوشرنگ و با طراوت میتواند استفاده از انار به صورت مرتب (در زمانی که در فصل خود، این میوه در بازار وجود دارد) باشد.
الان هم که هنوز فصل این میوه است خوب است مصرف آن را در سبد تغذیهای خوراکهای روزانه خود قرار دهید.
نظرطب سنتی این است که خشکی پوست در میان افرادی با مزاجهای «گرم و خشک» و «سرد و خشک» شایعتر است.
غلبه سردی و خشکی در این افراد باعث خشکی بیشتر پوست و در نتیجه، خارش خواهد شد. ضمن اینکه مصرف خوراکیهایی با مزاجهای گرم و خشک و سرد و خشک هم میتواند خشکی و خارش پوست را تشدید کند.
معمولا مرکز تنظیم خشکیها در بدن، کبد است. یعنی خشکی پوست و خارشهای آن در اغلب موارد با افزایش رطوبت کبد از بین میرود یا تا حد زیادی تخفیف پیدا میکند.
برای افزایش رطوبت کبد و درمان خارش، دو روش مصرف دارو و اعمال یداوی در طب سنتی وجود دارد. اعمال یداوی شامل ماساژها و حجامت میشوند.
عرق کاسنی یا عرق شاهتره حرارت کبد را پایین بیاورند و تاحد زیادی جلوی خارشهای پوستی و خشکی آن را بگیرند.
مصرف این دو عرق در افرادی با مزاج گرم و خشک، میتواند به سرعت رطوبت کبد را افزایش دهد اما افرادی که مزاج سرد و خشک دارند هم میتوانند از عرق کاسنی و شاهتره برای رفع خارشهای خود استفاده کنند اما در کنار آنها باید خوراکیهای دیگری مانند روغن زیتون و عسل هم بخورند.
نکته دیگر درباره اصول پیشگیری یا درمانهای موضعی برای رفع خشکی و خارش پوست در طب سنتی استفاده از رئغن های گیاهی است.
برای این منظور میتوان نقاطی از بدن را که دچار خارش است یا پوستش خشک میشود، با انواع روغنهای موضعی مانند روغن زیتون، بادام شیرین یا گل بنفشه ماساژ داد.
این روغنهای موضعی باعث افزایش رطوبت در سطح پوست میشوند و استفاده از آنها برای همه گروههای سنی مناسب است. اگر دقت کرده باشید، در بیشتر مرطوبکنندههای صنعتی هم از روغن بادام شیرین استفاده میشود و دلیل آن، همان افزایش رطوبت و کاهش خارش ناشی از خشک شدن پوست بدن است.
از عبارت زیبایی برای تعابیر گوناگونی استفاده میشود. بعضی اوقات زیبایی به یک بخش جزئی از یک مجموعه اطلاق میگردد مانند اینکه بگوییم فلانی بینی زیبایی دارد و یا اینکه بگوییم فلانی پوست زیبایی دارد و بعضی اوقات به زیبایی دیدی کلی میبخشیم و برای مثال میگوییم فلانی فردی زیباست و این در حقیقت یعنی اینکه تمام اجزا فرد از نظر ما ترکیبی را بوجود آورده اند که زیبا به نظر میرسد.
باید توجه گردد که برای بدست آوردن یک زیبایی کلی باید قسمتهای ترکیب را تک تک مورد بررسی قرار داد و در برای اصلاح و زیباسازی آنها اقدام نمود تا در آخر به یک ترکیب زیبا برسیم. آنچه که از دیدگاه طب سنتی قابل هدایت به سمت سالم و زیبا شدن میباشد سه جز اساسی مهم ترکیب یعنی پوست، وزن ( تناسب اندام) و سلامت و حفظ مو میباشد. که تقریبا فردی که دارای این سه گزینه مطلوب باشد طبیعتاً فرد زیبایی نامیده خواهد شد (زیبا از دیدگاه سلامت).
یکی از بهترین دلایلی که شفافیت پوست را به همراه دارد خون سالم در بدن میباشد. دیده میشود که افرادی که دارای اعتیاد به انواع مواد مخدر میباشند دارای پوست شفافی نمیباشند. زیرا نخستین گام در شفاف سازی پوست پاکسازی خون میباشد و همچنین توجه به خلط صفرا در بدن میباشد.
باید به این نکته توجه شود که پاکسازی بدن از صفرای زاید میتواند به شادابی و طراوت پوست و همچنین کم شدن زردی پوست نیز کمک مینماید.
ما میبایست به عنوان درمانگر برای پاکسازی صفرا از سه بعد کنترل تولید صفرا، دفع صفرای زاید و درمان توازن تولید و دفع به قضیه نگاه کنیم. برای کنترل تولید صفرا، پرهیز از خوردن غذاها و مواد خوراکی مانند غذاهایی با ادویه زیاد، انواع سسها، مواد غذایی سرخ کردنی، شکلات و غذاهای فست فود و حاضری از جمله آسان ترین و کاربردیترین شیوهها برای کنترل صفرا و بهبود علائم آلرژی است که امروزه این شیوهها توسط بسیاری از درمانگران طب مدرن نیز برای پیشگیری از عود کردن آلرژیها و کنترل حساسیت به بیماران توصیه میشود.